स्वयंपाक घरातील औषधे, Home Remedies from the Kitchen in Marathi.ओवा, वेलदोडे/ वेलची, काळी मिरी, जिरे, दालचीनी, धणे, मेथी, मोहरी, लवंग, हळद, हिंग, कोरफड, आले, लिंबू, मध, कांदा, लसूण, पंचरस, गुळवेल, तुळस, यांचा औषधी उपयोग,
अनुक्रमणिका
१ ) व्यसनमुक्ती साठी ओवा:-
जे जास्त दारू पित असतील आणि अल्कोहलयुक्त पेय ( दारू ) सोडू इच्छितात,
त्यांनी अर्धा किग्रॅ ओवा ४ लीटर पाण्यात शिजवावा आणि जवळपास २ लीटर पाणी शिल्लक राहिल्यावर गाळून ठेवावे .
हे पाणी दरारोज जेवणाच्या आधी एक एक कप प्यावे . यामुळे लीवरचे कार्य सुधारेल, भूक वाढेल, व दारू पिण्याची इच्छा कमी होईल .
२ ) २-३ ग्रॅम ओव्याला थोडेसे भाजून सकाळ – सायंकाळ कोमट पाणी किंवा दूधाबरोबर घेतल्यास सर्दी , पडसे व पोटाच्या रोगात फायदा होतो .
३ ) २-३ ग्रॅम ओव्याची पावडर करून ताकाबरोबर घेतल्यास पोटातील कृमी नष्ट होतात .
४ ) १० ग्रॅम ओव्याला १ लीटर पाण्यात शिजवून एक चतुर्थांश शिल्लक राहिल्यावर गाळून घ्यावे.
सकाळ – सायंकाळ प्रसूति झालेल्या स्त्रीला पाजल्यास प्रसूतिजन्य रोग होत नाही .
यामुळे वाढलेले शरीर आपल्या मूळ स्थितीत परत येते .
५ ) १० ग्रॅम ओव्याला बारीक वाटून त्यात अर्ध्या लिंबाचा रस पिळून घ्यावा, त्यात ५ ग्रॅम तुरटी पावडर व ताक मिसळावे.
केसांमध्ये चोळल्यास केसातील कोंडा बरा होतो , त्याच बरोबर लिखा आणि उवा मरतात .
१ ) तोंंड येणे / मुखपाक :-
तोंडात छाले असतील तर वेलची वाटून त्यात मध मिसळून लावल्यास छाले बरे होतात.
२ ) लघवीची जळजळ व थेंंब थेंब लघवी होणे :-
२-३ ग्रॅम वेलची वाटून त्यात खडीसाखर मिसळून खाल्याल्यास लघवीची जळजळ व थेंंब थेंब लघवी होण्याच्या समस्येत त्वरीत लाभ होतो.
३ ) उचकी
उचकी थांबत नसेल तर २ वेलची व ३ लवंगांना चहाप्रमाण ने पाण्यात उकळवून प्यावे ,
उचकी थांबेल . जर बरी झाली नाही तर हा प्रयोग दिवसातून ३-४ वेळा करू शकतात .
१ ) खोकला :-
अ) जास्त खोकल्यामुळे जर झोपू शकत नसाल तर १-२ काळी मिरी तोंडात ठेवून चोखाव्या, खोकल्यात आराम मिळेल आणि झोप देखील येईल .
किंवा
ब) थोडे आले व ३-४ काळी मिरी एकत्र करून काढा बनवून प्यायल्यास खोकल्यात त्वरीत लाभ होतो . चहाच्या ऐवजी याचा वापर करू शकता .
२ ) शीतपित्त :-
शीतपित्त झाल्यावर ४ ते काळी मिरी वाटून त्यात १ चमचा कोमट तूप आणि साखर मिसळून प्यायल्यास लाभ होतो .
३ ) खोकला व अशक्तपणा :-
खोकला व त्याच्या बरोबर अशक्तपणाही असेल तर २० ग्रॅम काळी मिरी, १०० ग्रॅम बदाम , १५० ग्रॅम कच्ची साखर किंवा खडीसाखर मिसळून, कुटून पावडर बनवून बाटलीत भरून ठेवावी .
५ ग्रॅम पावडर सकाळ – सायंकाळ कोमट दूध किंवा कोमट पाण्याबरोबर घेतल्यास जुना खोकला बरा होतो. यामुळे अशक्तपणातही फायदा होतो .
४ ) उचकी व डोके दुखी :-
उचकी किंवा डोके दुखीत काळी मिरीच्या ३ ते ४ दाण्यांना जाळून त्याचा धूर हुंगल्यास फायदा होतो.
१ ) जुलााब –
अ ) जेव्हा कधी जुलाब होतील , तेव्हा 4 – 6 ग्रॅम जिरे हलके भाजून , वाटून दही किंवा लस्सीबरोबर घेतल्यास त्वरीत लाभ होतो.
ब ) भाजलेले जिरे व तेवढीच बडीशोप भाजून , वाटून १ – १ चमचा पाण्याबरोबर दिवसातून ३ – ४ वेळा घेतल्यास मुरडा मारून होणाऱ्या जुलाबात फायदा होतो .
२ ) आतड्यांमधील कृमी / जंत
५ – ७ ग्रॅम जि-याला ४०० मिली पाण्यात शिजवून पाव भाग (१००मिली) शिल्लक राहिल्यावर दिवसातून दोन वेळा प्यायल्यास आतड्यांमधील कृमी मरतात.
३ ) मूत्र – रोग व प्रदर रोग :-
३-४ ग्रॅम जिरे पाण्यात उकळवून गाळून खडीसाखर मिसळून प्यायल्यास मूत्र – रोग व प्रदर रोग इत्यादीत फायदा होतो .
१ ) दालचीनी पचन शक्तीला वाढवते आणि सर्दी – पडसे , खोकल्यात फायदा करते.
२ ) दालचीनीचा फार बनवून त्यात आले , लवंग आणि वेलची मिसळून प्यायल्यास वातजन्य आणि कफजन्य रोगांचे शमन होते.
३ ) दालचीनी चूर्णात मध मिसळून घेतल्यास श्वास – खोकल्यात फायदा होतो.
१ ) आम्ल पित्त –
धणे वाटून, त्यात त्याच्यापेक्षा ४ पट खडीसाखर मिसळून बाटलीत भरून ठेवावे . १ – १ चमचा दोन वेळा पाण्याबरोबर घेतल्यास आम्ल पित्तामध्ये अत्यंत फायदा होतो.
यामुळे लघवी देखील मोकळी होते.
२ ) रक्तप्रदर व उष्णता –
३-४ ग्रॅम धणे ४०० मिली पाण्यात शिजवून १०० मिली शिल्लक राहील, तेव्हा गाळून थंड करावे.
त्यात थोडा मध मिसळून प्यायल्यास रक्तप्रदर किंवा शरीरात होणाऱ्या उष्णतेमध्ये फायदा होतो.
३ ) तारुण्यपिटिका व सुरकुत्या –
४-५ ग्रॅम धणे व कोथिंबीरची थोडी पाने वाटून चेहऱ्यावरत लावल्यास चेहरा सुंदर आणि तारुण्यपिटिका व सुरकुत्या विरहित होतो.
४ ) ज्यांना काम – वासना जास्त त्रस्त करत असेल , त्यांनी 2 – 3 ग्रॅम धणे पावडर काही काळापर्यंत नियमितपणे थंड पाण्याबरोबर घ्यावी .
ज्यामुळे काम वासना कमी होते.
५ ) दररोज ५ते ७ कडुनिंबाच्या पानांना चावून वरून थोडे पाणी प्यायल्यास कामवासना शांत होते. असे करण्याने तीव्र आम्लपित्त ( हायपरअ‍ॅसिडिटी ) देखील त्वरीत शांत होते.
१ ) मधुमेह –
१ चमचा मेथी दाणे रात्री १ कप पाण्यात भिजवावेेे, सकाळी ते पाणी पिऊन मेथी दाणे चावून खावे. यामुळे मधुमेह व त्यामुळे होणारी दुर्बलता, वात रोग आणि हृदय रोगांमध्येही फायदा होईल.
२ ) सांधे दुखी , सर्व प्रकारचे वात रोग व सूज –
मेथी दाणे, हळद आणि मुंठ सम प्रमाणात घेऊन त्याची पावडर बनवावी. १-१ चमचा पावडर सकाळ – सायंकाळ कोमट पाणी किंवा कोमट दूधाबरोबर घ्यावी.
यामुळे सांधे दुखी, सर्व प्रकारचे वात रोग व सूजेत फायदा होतो.
जुन्या आर्थरायटिसच्या रोग्यांनी नियमितपणे दीर्घकाळपर्यंत उपरोक्त पावडर घेतल्यास आशादायक लाभ होतो.
३ ) आर्थरायटिस व मधुमेहाच्या रोग्यांनी मेथीचे दाणे मोड आणून दररोज खाल्यासही फायदा होईल.
४ ) मेथी दाणे भाजून , वाटून कॉफीप्रमाणे काढा बनवून त्यात थोडे आले मिसळून प्यायल्यास सदी, कफात फायदा होतो.
१ ) मोहरी बारी वाटून सूजयुक्त जागेवर लावून पट्टी बांधल्यास सूजेत फायदा होतो.
२ ) डोके दुखीत मोहरी वाटून कपाळावर लेप केल्यास लगेच डोकेदुखी थांबते.
३ ) मोहरीच्या चूर्णात आसव ( व्हिनेगर ) मिसळून वाटावे. याला त्वचा रोग ( गजकर्ण, खाज, खरूज ) मध्ये लावल्यास लाभ मिळतो.
१ ) तीव्र डोके दुखी -अचानक तीव्र डोके दुखी किंवा अर्धशिशीमुळे दुखत असेल तर ४-५ ग्रॅम लवंग वाटून थोडे पाणी मिसळून कपाळावर ( कानशीलांवर ) लावल्यास फायदा होतो.
२ ) लवंग धोडी भाजून चोखत राहिल्यास खोकल्यात चमत्कारीक फायदा होतो.
३ ) शरीरात कोठेही जखम सडली किंवा फोड झाला असेल तर 5 – 7 लवंग व हळद वाटून लावल्यास फायदा होतो.
४ ) दाढ किंवा दात दुखीत लवंग दुखत असलेल्या जागेवर दाबल्यास किंवा पावडर करून त्या जागेवर लावल्यास वेदना शांत होते.
१ ) हळद , मीठ आणि थोडे मोहरीचे तेल एकत्र करून बोटाने दररोज हिरड्यांची मालिश करणे पायरिया, तोंडाची दुर्गंध व दाताच्या रोगांमध्ये अत्यंत लाभदायक असते.
२ ) १ चमचा हळद पावडर दररोज १ ग्लास कोमट दूधात घालून प्यायल्यास शरीराच्या रोग प्रतिरोधक क्षमतेमध्ये वाढ होते. सर्दी , पडसे , इत्यादी होत नाही . शरीराचे दुखणे, जखम व वेदनेतही लाभ होतो.
३ ) अर्धा चमचा हळद थोडी भाजून घ्यावी मधात मिसळून चाटल्यास गळा बसणे किंवा खोकल्यात त्वरीत फायदा होतो.
४ ) जर कोठे कापले किंवा भाजले तर हळद पावडर लावल्यास रक्तस्त्राव बंद होतो. जळलेल्या भागावर फोड येत नाही.
५ ) शरीरात कोठेही लचक / मुरगळल्यास एक जाडी पोळी बनवून, त्यावर मोहरीचे तेल व हळद टाकून, कोमट पोळीला लचक आलेल्या जागेवर बांधल्यास सूज व मुरगळण्यात त्वरीत फायदा होतो.
६ ) चेहऱ्यावरील सुरकुत्या किंवा मुरुमांमध्ये हळद , चंदन आणि कडुनिंबाच्या पानांना वाटून लावल्यास मुरुम बरे होऊन चेहऱ्याची सुंदरता देखील वाढते.
१ ) हिंग पाण्यात वाटून बेंबीच्या जवळपास लेप केल्यास पोट फुगी आणि दुखण्यात फायदा होतो.
२ ) हिंग दूधात वाटून वक्ष – भागावर लेप करण्याने सर्दी – पडशात फायदा होतो.
१ ) कोरफडीच्या गराला काढून , तुकडे बनवून भाजीप्रमाणे शिजवून खाल्यास संधिवात , वायु रोग, पोट व यकृताच्या रोगांचे शमन होते.
२ ) कापलेल्या किंवा जळालेल्या जागेवर त्याच वेळेस कोरफड जेल किंवा रस लावल्यास फोड येत नाही, रक्त थांबते आणि जखम लवकर बरी होते.
३ ) ४-६ चमचे कोरफडचा रस दररोज प्यायल्यास पोटाचे सर्व रोग व शरीरांतर्गत अशक्तपणामध्ये फायदा होतो.
४ ) कोरफड जेल चेहऱ्यावर लावल्याने कांती वाढते आणि सुरकुत्या , मुरुम , पुटकुळ्यांमध्ये फायदा होतो.
५ ) हाता – पायांच्या रूक्षतेमध्ये कोरफड जेल लावल्यास त्वरीत लाभ होतो.
६ ) कोरफडीच्या ताज्या पानांचे साल काढून आतील गराचा भाग किंवा रस काढून २० ते ४० मिली प्रमाणात प्यावा. हा सर्व वात रोग, सांधे दुखी, पोटाचे रोग, आम्लपित्त, मधुमेह, इत्यादीत लाभदायक आहे.
१ ) जेवणाच्या सुरुवातीला ३-४ घासांबरोबर थोडे आले खाल्याने भूक वाढते.
जेवणानंतर थोडे आले खाल्याने जेवणाचे पचन होते .
२ ) २ चमचे आल्याच्या रसात थोडा मध मिसळून घेतल्यास सर्दी , पडसे व खोकल्यात लाभ होतो.
३ ) जर थंडीमुळे दातांमध्ये दुखत असेल तर आल्याच्या एका तुकड्याला दातामध्ये दाबून ठेवल्यास त्वरीत लाभ मिळतो. आले भाजून त्याला चोखल्यास खोकल्यात लाभ होतो .
४ ) २-३ ग्रॅम सुंठ पावडरमध्ये अर् किंवा १ ग्रॅम दालचीनी मिसळून दूध किंवा पाण्याबरोबर घेतल्यास हृदयशूल ( एन्जायना ) मध्ये लाभ होतो.
५ ) हे हृदयाला शक्ती प्रदान करून पचन क्रियेलाही ठीक ठेवते आल्याच्या रसात लिंबाचा रस मिसळून पाजल्यास मंदाग्नी दूर होऊन भूक वाढत.
६ ) २ ग्लास पाण्यात ५ ग्रॅम आल्याला कुटून आणि त्याला थोडे उकळवून थोडा लिंबाचा रस व मध टाकून सकाळी उपाशी पोटी हे कोमट पाणी प्यायल्यास स्थूलता कमी होते.
१ ) लिंबाच्या रसात मध मिसळून चेहऱ्यावर लावल्यास ब्लीचिंग केल्यामुळे होत असलेल्या चेहऱ्यावरील मुरुम – पुटकुळ्यांमध्ये फायदा होईल.
२ ) ज्या स्त्रियांना अति रक्तस्त्राव किंवा रक्त मूळव्याधाची समस्या असेल तर,
त्यांनी १ लिंबू १ कप पिण्यालायक कोमट दूधात पिळून, दूध फाटण्यापूर्वी प्यावे.
( हा प्रयोग सकाळी उपाशी पोटी करावा ) यामुळे रक्तस्त्रावात त्वरीत फायदा होईल . हा चमत्कारिक प्रयोग आहे. हा प्रयोग ३ – ४ दिवस करावा.
जर पूर्ण लाभ मिळाला नाही तर डॉक्टरांना अवश्य दाखवावे.
३ ) १० मिली लिंबाच्या रसात २० मिली कांद्याचा रस व आवडीनुसार मध मिसळून प्यायल्यास लीवरचे रोग, मंदाग्नी व अजीर्णात फायदा होतो.
४ ) लिंबाच्या रसात थोडे आले व थोडे मीठ मिसळून जेवणाबरोबर घेतल्यास भूक वाढते. यामुळे पचन क्रिया देखील सुधारते.
५ ) गाडीत प्रवास करताना ज्यांना उलटी होते किंवा मळमळते. त्यांनी थोडे मीठ लावून लिंबू चोखल्यास लाभ होतो.
१ ) अर्धा चमचा दालचीनी पावडर आणि एक चमचा मधाच्या नियमित वापराने रोग प्रतिरोधक क्षमतेची वाढ होते आणि हे सायनस व तीव्र सर्दीत लाभदायक आहे.
२ ) डोळ्यांची नजर वाढवण्यासाठी २ चमचे मध गाजराच्या रसात मिसळून नियमित घ्यावा.
३ ) सर्दी – पडसे , खोकल्यात २ चमचे मध आणि त्याच्या सम प्रमाणात आल्याचा रस मिसळून वारंवार चाटावे.
४ ) काळी मिरी पावडर, मल आणि आल्याचा रस सम प्रमाणात दररोज दिवसातन तीन वेळा घेतल्यास श्वास (दमा) व खोकल्यात आराम मिळतो.
५ ) रक्तदाबाच्या नियंत्रणासाठी १ चमचा लसूण रसात, २ चमचे मध मिसळून नियमित घ्यावा. .
६ ) १ ग्लास कोमट पाण्यात २ चमचे मध आणि १ चमचा लिंबाचा रस मिसळून रोज सकाळ – सायंकाळ उपाशी पोटी घेतल्यास स्थूलता कमी होते.
७ ) रोज एक चमचा मध घेतल्याने मनुष्य दीर्घ आणि निरोगी आयुष्य जगू शकतो.
१ ) कान दुखी किंवा पडशात कच्च्या कांद्याला कोमट करून त्याचा रस काढून ४-४ थेंब कान व नाकात टाकल्यास त्वरीत लाभ होतो.
२ ) जेथे जास्त उष्णता किंवा उष्माघाताचा प्रकोप होत असेल , जर उन्हात जायचे किंवा फिरायचे असेल तर एक कांदा खिशात ठेवल्यास किंवा गळ्यात बांधल्यास उष्माघाताची भीती राहत नाही.
३ )एका पुरचुंडीत ८-१० कांदे बांधून घराच्या बाहेर टांगल्यास हवेतून पसरणारे अनेक प्रकारचे जीवाणुजन्य रोग व व्हायरसपासून लहान मुलांना वाचवण्यात मदत मिळते.
४ ) छोटी देवी किंवा मोठी देवी रोग झाला तर १-१ चमचा कांद्याच्या रसात २-३ काळी मिरी वाटून काही दिवसांपर्यंत दिवसातून २-३ वेळा पाजल्यास देवी रोग बरा होतो, नंतर त्याचे व्रणही राहत नाही.
५ ) कच्च्या कांद्याला कोमट करून फोड इत्यादीवर बांधल्यास त्वरीत वेदनेचे शमन होते आणि फोड पिकतो व त्याचा पू देखील सहज बाहेर पडतो.
६ ) पोटात दुखत असल्यास पाण्यात कांद्याचा रस, लिंबाचा रस व मीठ मिसळून पाजल्यास, त्वरीत आराम मिळेल.
१ ) लसूणच्या एका पाकळीचे तुकडे करून रात्री पाण्यात भिजवावे. पहाटे उपाशी पोटी घेतल्यास कोलेस्टरॉल , हृदय रोग व संधिवातामध्ये फायदा होतो.
२ ) ५० ग्रॅम लसूण कुटून १०० ग्रॅम मोहरीचे तेल, तिळाचे तेल किंवा ऑलिव्हच्या तेलात शिजवून, गाळून ठेवावे. याच्या वापराने सूज व दुखण्यात फायदा होतो.
हा एक चांगला उपचार आहे.
३ ) कानात दुखल्यावर या तेलाचे ३-३ थेंब कानात टाकू शकता.
४ ) सर्दिमुळे नाक बंद झाल्यास लसणाचा वास घ्यावा.
गुळवेल रस १० ते २० मिली, कोरफड स्वरस १० ते २० मिली, गव्हांंकुराचा रस १० ते २० मिली, तुळस ७ पाने आणि कडुनिंबाची ७ पाने सकाळ – सायंकाळ उपाशी पोटी घेतल्यास कॅन्सरपासून ते सर्व असाध्य रोगांमध्ये अत्यंत लाभ होतो.
हे पंचरस शरीराची शुद्धि व रोग प्रतिरोधक क्षमतेच्या वाढिसाठी अत्यंत लाभदायक आहे.
१ ) सर्दी, पडसे, ताप, इत्यादीत एक बोट जाड व ४ ते ६ इंच लांब गुळवेल घेऊन ४०० मिली पाण्यात उकळवावी. १०० मिली शिल्लक राहिल्यावर ते पाणी प्यावे.
हे रोग प्रतिरोधक क्षमतेला ( इम्यून सिस्टमला ) बळकट करून त्रिदोषांचे शमन करते व सर्व रोग, वारंवार होणारी सर्दी – पडसे, ताप, इत्यादीला बरे करते.
सकाळी उपाशी पोटी तुळशीची ५ ते १० ताजी पाने पाण्याबरोबर घ्यावी. यात भरपूर प्रमाणात अँटी – ऑक्सीडेंट असतात.
हे रोग प्रतिरोधक क्षमतेला वाढवून सर्दी, पडसे, तापापासून ते कॅन्सरपर्यंत सर्वात लाभदायक आहे.
१ ) २-३ ग्रॅम दालचीनी व त्यात २-३ लवंग टाकून पाण्याला चहाप्रमाणे उकळवून प्यायल्यास हृदयशूलात लाभ होतो.
हृदयाची वाढलेली धडधड सामान्य होते. तसेच यामुळे जीवाणु संसर्गातही फायदा होतो.
२ ) वेलची, दालचीनी आणि सुंठ यांची १ ग्रॅम पावडर नियमितपणे दूधात टाकून किंवा पाण्याबरोबर घेतल्यास हृदयाला शक्ती मिळते.
रोगप्रतिरोधक क्षमता वाढते.
३ ) कारले, काकडी आणि टोमॅटोचा ताजा एक कप रस सकाळी उपाशी पोटी प्यावे. त्यामुळे मधुमेहात फायदा होतो आणि पचन क्रिया ठीक राहते.
४ ) दुधी भोपळ्याचा ताजा रस दररोज सकाळी प्यायल्यास हृदयासाठी व सामान्य आरोग्यासाठी ( जनरल हेल्थ ) अत्यंत चांगला असतो. यात सफरचंदाचा रसही मिसळून पिक शकता.
५ ) सर्दी असेल तर थोडा आल्याचा रस किंवा सुंठ मिसळून प्यावे. हा कोलेस्टरॉलला कमी करतो.
६ ) ज्यांना तीव्र ताप असेल त्यांना औषधांबरोबर सामान्य उपचाराच्या रूपात दुधी भोपळ्याला गोल कापून पायाच्या तळव्यांमध्ये ठेवायला पाहिजे. यामुळे रोग्याला शांती मिळते, ताप लवकर उतरतो.
७ ) ज्यांना रक्ताल्पता, दुर्बलता असेल, त्यांनी डाळिंब, सफरचंदाच्या रसाबरोबर पालकाचा रस मिसळून प्यायल्यास लवकर फायदा मिळेल.
८ ) ज्यांचे पोट योग्य प्रकारे साफ होत नसेल त्यांनी पपई जास्त खायला पाहिजे
त्यामुळे पोट साफ होईल व लीवरचे आरोग्य चांंगले राहील.
९ ) ५-७ बदाम, ५-१० ग्रॅम अक्रोड आणि ४-५ काळी मिरीला रात्री पाण्यात भिजवून सकाळी वाटून किंवा चांगल्या प्रकारे चावून खाल्यास स्मरण शक्ती व शारीरिक शक्ती वाढते.
१० ) १०-१० ग्रॅम मनुका किंवा बेदाणे व ४-५ अंजीर आणि ८-१० बदाम रात्रभर पाण्यात भिजवून सकाळी खावे. हे बलकारक व पोटाच्या रोगांमध्ये लाभदायक आहे.
११ ) मुनका व अंजीर दूधात शिजवून खाल्यास पचन क्रियेत सुधारणा आणि बलाची वाढ होऊन दुर्बलता दूर होते.
१२ ) थंडीच्या प्रदेशात / दिवसांत खारीक किंवा खजूर दूधात शिजवून खाणे आरोग्यासाठी अत्यंत लाभदायक आहे.
By
डॉ.विवेकानंद वि. घोडके
Dr.Vivekanand V. Ghodake
जागतिक आरोग्य दिनाचा इतिहास जागतिक आरोग्य दिन दरवर्षी ७ एप्रिल रोजी जगभरात साजरा केला जातो.… Read More
bhagar-khatana-kay-kalaji-ghyavi-bhagar-vhishbadha-bhagar-acidity Read More
सन २०२३ - २०२४ राष्ट्रीय जंतनाशक दिन १३ फेब्रुवारी २०२४ व २० फेब्रुवारी २०२४ (मॉप… Read More
गरोदरपणातील मधुमेह (GDM) म्हणजे काय? Gestational diabetes in Marathi :- गर्भधारणेदरम्यान जेव्हा रक्तातील साखरेचे प्रमाण… Read More
जंत ( Worm in Marathi ) होणे ही आपल्या देशातली महत्त्वाची समस्या आहे. ग्रामीण भागात… Read More
उष्माघात कारणे, उष्माघात लक्षणे, उष्माघात प्रतिबंध, उष्माघात उपचार, उष्माघात घरगुती उपाय, मराठी माहिती, Heat Stroke… Read More
View Comments